پیکاپ گیتار چیست؟
برای شناخت پیکاپ و کارکرد آن حتما،خواندن این مقاله توصیه می شود.
پیکاپ مجموعه ای از سیم پیچ ها یا آهن رباهای بسیار کوچک هستند که به صورت سری (یا متناوب در کنار هم) زیر سیم های گیتار قرار می گیرند و ارتعاش سیم ها را دریافت و به امواج الکترومغناطیسی تبدیل می کنند و از طریق کابل، صدا را به آمپلی فایر منتقل می کنند.
به روایت ویکیپدیا اولین پیکاپ چیزی حدود ۱۰۰ سال پیش توسط یک نوازنده گیتار به نام جرج بیوکمپ به طور تجربی در لس آنجلس امریکا ساخته شد که در ابتدا از سیم پیچ ماشین لباسشویی در طراحی و ساختش استفاده کرده بود!!
بعدتر حتی از سیم پیچ چرخ خیاطی!!!!! و در نهایت فهمید که باید از magnet یا همان آهن ربا استفاده کرد.
طراحی پیکاپ در سال های بعد توسط متخصصین الکترونیک شکل کامل تری به خود گرفت و این پیشرفت ها کماکان در جریان هستند.
امروزه پیکاپ های گیتار انواع بسیار زیادی دارند که هرکدام کاربرد متفاوتی دارد و نوازنده های مختلف انتخاب های بسیار زیادی دارند تا بتوانند برای هر قطعه یا آهنگ از پیکاپ های مختلف برای تولید جنس صداهای مورد علاقه خود استفاده کنند.
یعنی با توجه به کیفیت یا قدرت صدای مورد نیازشان برای اجرای یک آهنگ از چیدمان مختلف پیکاپ ها استفاده کنند که این کار اصطلاحا customize کردن نام دارد.
customize کردن ممکن است با قراردادن پیکاپ های مختلف با برندها و خصوصیات مختلف روی یک گیتار محقق شود و یا اینکه کمپانی ها و برند های معروف و مشهور تولید کننده گیتار با همکاری برندهای تولید کننده پیکاپ، خودشان به صورت پیش فرض و با راهنمایی نوازنده های مشهور، ست های مختلفی از پیکاپ را با توجه به سبک و کاربرد مورد نیاز روی گیتار های خود قرار دهند.
مثلا برند Gibson که یک تولید کننده بسیار معتبر و مشهور گیتار الکتریک است، برای گیتارهای تجاری و رده متوسط خود از پیکاپ های استاندارد خودش یعنی Seymour Duncan SH-55 استفاده می کند، اما برای آقای James Hetfield نوازنده گیتار ریتم گروه Metallica از پیکاپ SH-8 استفاده می کند و این سری گیتارها را با امضای Hetfield عرضه میکند.
یا مثلا برای Slash از پیکاپ APH-2S Slash Alnico استفاده می کند.
قیمت این پیکاپ های customize شده لزوما با پیکاپ های اوریجینال و استاندارد شرکت تولید کننده ممکن است اصلا تفاوتی نداشته باشد، اما کیفیت صدای ایجاد شده قطعا متفاوت خواهد بود.
در کل تفاوت در طراحی پیکاپ ها، آرایش و شخصیت صدای تولید شده در ساز را مشخص می کند و این مسئله برای یک نوازنده حرفه ای و حتی مبتدی نکته بسیار مهمی است .
به طور مثال، ممکن است یک نوازنده مبتدی در ابتدا بخواهد سبک بلوز را انتخاب کند، که خب بایستی گیتاری را انتخاب کند که پیکاپ و طراحی صدایش برای این سبک مناسب باشد و قطعا با پیکاپ مخصوص سبک متال نمی توان به صدای مناسب بلوز دست یافت.
هدف و تلاش مجموعه سازفروش پس از سال ها تجربه در زمینه فروش ساز و خدمات جانبی در حوزه موسیقی این است که دوستانی که به تازگی در حال فراگیری موسیقی هستند و قصد خرید ساز یا لوازم جانبی دارند، با مطالعه این مقالات از سردرگمی در انتخاب خارج شده و با دانش و شناخت کامل و با اطمینان از آنچه مورد علاقه است، ساز یا لوازم جانبی مورد نیازشان را انتخاب کنند.
چیدمان پیکاپ ها
چیدمان پیکاپ ها معمولا از چند مدل رایج شکل گرفته که از ابتدا تقریبا به همین شکل های رایجی که امروزه می بینیم طراحی شدند.
اما با ظهور کارخانه ها و طراحان متنوع، در برخی سازها شاهد تغییراتی در ساختار یا چیدمان پیکاپ ها هستیم.
مثلا اولین پیکاپی که ساخته شد سینگل کویل بود که هنوز هم در سازهای بسیاری مثل Fender, Charvel, Ibanez, Suhr ازشون استفاده میشه.
پیکاپ های سینگل کویل به خاطر ساختار تک خطی و باریک خود، محدوده صدایی کمتری را تحت پوشش خود قرار می دهند.
برای همین معمولا برای صداهای clean و glassy با gain پایین تر مناسب تر هستند.
البته ممکنه برخی ست های سینگل کویل برای صداهای پرقدرت و gain بالاتر هم مناسب باشند ولی معمولا پیکاپ های استاندارد کمپانی که ست اوریجینال گیتارهای تجاری هستند، از این توانایی کمتر بهره می برند.
سینگل کویل ها معمولا در ناحیه اتصال دسته گیتار به بدنه قرار می گیرند که صدایی رساتر دارد و لرزش سیم ها در آن ناحیه بیشتر است. اما برخی کمپانی ها مثل Fender در مدل های Stratocaster یا Telecaster از سینگل کویل ها در ناحیه انتهای گیتار که سیم ها نزدیک بریج هستند و لرزش کمتری دارند و صدای به اصطلاح تو دماغی ایجاد می کنند هم استفاده می کند.
پیکاپ های سینگل کویل، ذاتا کمی نویز طبیعی دارند که ایراد به حساب نمی آید.
این نویز طبیعی به راحتی قابل کنترل می باشد و با پدال Noise Gate یا روکش کردن (shield کردن) سیم کشی داخل گیتار توسط متخصصین و تکنسین ها از بین می رود و اصلا جای نگرانی نیست.
بد نیست بدانید که نویز پیکاپ های سینگل کویل طبیعی است و همه ما این نویز را در خیلی از موزیک های معروف دنیا شنیده ایم.این نویز عملا به بخشی جدانشدنی از موزیک راک بدل شده است.
خیلی از نوازنده های معروف جهان مثل David Gilmour، Mark Knopfler، Eric Clapton، Eric Johnson، Stevie Ray Vaughan، Jeff Beck و حتی نوازنده های جدیدتر و مدرن تر مثل Andy Timmons، Guthrie Govan، Martin Miller، Tom Quayle و یا John Mayer هم علاقه مند به استفاده از این پیکاپ ها در برخی از کارهایشان هستند.
در کل صدایی که توسط پیکاپ های سینگل کویل تولید می شود، صدای لطیف، شفاف و دلنشین است و برای موزیک های ملایم، فضاهای لطیف و حتی کارهای امبینت نیز مناسب می باشد.
سینگل کویل ها در ابتدا از سیم پیچ ساخته شدند تا میدان مغناطیسی ایجاد کنند اما کمکم جای خودشون رو به مگنت ها دادند.
مگنت ها هم بعدتر دچار تغییرات زیادی شدند و امروزه شاهد مدل های بی شماری از آن ها هستیم.
مدل بعدی پیکاپ دابل کویل یا هامباکر نام دارد
به روایت ویکیپدیا حدود ۱۰ سال بعد از خلق سینگل کویل ها شخصی به اسم Seth Lover همزمان با Seymour Duncan جهت برطرف کردن نویز پیکاپ های سینگل کویل (که به دلیل نبود پدال Noise Gate خیلی آزاردهنده بود) دو سری سینگل کویل را با چیدمانی مخالف یکدیگر ولی در کنار هم در یک جریان تناوبی قرار داد و توانست نویز(hum) سینگل کویل را کاهش دهد. به همین خاطر است که Humbucker نام دارد.
هامباکرها از قرار گرفتن دو ردیف سینگل کویل به صورت عرضی کنار هم ولی از لحاظ برقراری جریان الکتریسیته برعکس هم یعنی به شکل U تشکیل می شوند.
یعنی جریان الکتریسیته از یک سر وارد و از سمت دیگر خارج میشه.
هامباکر در آن زمان به نام پیکاپ های کفش اسبی یا horseshoe معروف بودند.
با این روش میدان مغناطیسی جدیدی ایجاد می کنند تا نویز کمتری ایجاد کرده و به طبع محدوده بیشتری از لرزش (رزونانس) سیم ها رو تحت پوشش قرار می دهند و صدای قوی تری تولید می کنند.
هامباکر ها هم چیدمان های خاص خودشان را دارند و با توجه به طراحی داخلی خود، صداهای مختص به خودشان را دارند که برای هر سبک و نوازنده ای متفاوت است.
مثال Hetfield و Slash که بالاتر ذکر شد دقیقا در مورد هامباکر ها بود چون هر دوی آن ها نوازنده هایی پرقدرت هستند و بخاطر سبک موسیقی شان به پیکاپ های قوی تر نیاز دارند.
آرایش و چیدمان هامباکرها و سینگل کویل ها روی یک ساز، با حروف ابتدایی شان مشخص می شوند مثلا Fender Strat American Standard آرایش SSS دارد یعنی اصلا پیکاپ هامباکر ندارد و برای سبکهایی مثل بلوز و جز استاندارد خیلی مناسب تر است ولی Fender Strat American Pro
آرایش HSS داره یعنی پیکاپ بریج هامباکر می باشد که مناسب ریتم نوازی با gain بالاست. پیکاپ های neck و وسط نیز طبیعتا سینگل کویل هستند که صدای گرم و ظریف تری به شما می دهند.
انتخاب وضعیت فعالیت و تولید صدای هر کدام از پیکاپ های رو گیتار به وسیله یک سوییچ سلکتور انجام می شود.
در گیتارهایی که دو ردیف پیکاپ دارند مثل PRS و Gibson این سوییچ به صورت ۳ حالته کار می کند. یعنی در وضعیت بالا فقط پیکاپ neck فعال است.
در وضعیت وسط، هردو پیکاپ فعال می باشند، و در وضعیت پایین تنها پیکاپ bridge فعال می باشد.
در گیتارهایی که چیدمان پیکاپ ها به صورت ۳ ردیف هست، از سلکتور ۵ حالته استفاده می شود. به این ترتیب که وضعیت بالا برای پیکاپ neck است. وضعیت دوم همزمان برای پیکاپ neck و وسط، وضعیت سوم (وسط فقط) برای پیکاپ وسط، وضعیت چهارم برای پیکاپ وسط و bridge؛ و وضعیت پنجم برای پیکاپ bridge.
آرایش پیکاپ ها در این گیتارها معمولا به صورت رایج به این شکل هست که معمولا پیکاپ neck و bridge هامباکر و پیکاپ وسط سینگل کویل قرار داده میشه HSH تا این امکان رو به نوازنده بده که ترکیبی از صداهای مختلف رو در گیتار در دسترس داشته باشه.
در حقیقت امکان بیشتری برای نوازندگی در اختیارش قرار میده.
شرکت هایی مثل Music Man, Ibanez, Suhr, Charvel, Schecter از این آرایش در گیتارهای خود استفاده می کنند. حتی برخی از این برندها از چیدمان SSH استفاده می کنند. شرکت Fender در گیتارهای Stratocaster سری American Standard از SSS و سری American Pro و American Elite از SSH استفاده می کند.
شرکت هایی چون Tex Mex, Di Marzio,Mojotone Seymour Duncan, Bare Knuckle, Lindey Farlin,
Tom Anderson, Alinco و EMG از مشهورترین تولید کنندگان پیکاپ در جهان هستند که هر نوازنده ای در جهان با این نام ها آشنا آست و تقریبا همه نوازنده های مطرح گیتار در جهان از تولیدات این برندها استفاده می کنند.
البته برندهایی مثل Fender ,Gibson و PRS اکثرا از پیکاپ های ساخت خودشان بر روی گیتارها استفاده می کنند.
به همین خاطر است که شخصیت صدای این سه برند بسیار منحصر به فرد می باشد و در حقیقت مرجع طراحی صدا به حساب می آید.
بعد از خلق پیکاپ و طی شدن مراحل تکامل آن در گیتار الکتریک، نوازنده های گیتارآکوستیک هم به این موضوع تمایل نشان دادند و جهت کیفیت صدای رساتر این تکنولوژی، پیکاپ را به گیتار آکوستیک اضافه نمودند.
کم کم راه برای استفاده از پیکاپ روی گیتارهای آکوستیک باز شد و شرکت های تولید کننده گیتار آکوستیک (استیل و نایلون) هم به نصب و استفاده از پیکاپ روی آوردند.
یکی از معتبرترین تولید کننده های پیکاپ برای گیتار آکوستیک کمپانی Fishman است که اکثر گیتارهای جهان از تولیدات این کمپانی برای سازهای خود استفاده می کنند. البته برخی گیتارهای آکوستیک ها بدون پیکاپ تولید میشوند که خب جای نگرانی نیست و این امکان وجود داره که پیکاپ روی آن ها نصب یا حتی تعویض شود.
امروزه شاهد تغییرات بیشتری در آرایش پیکاپ ها هستیم و برندهایی مثل Suhr , Charvel, Music Man, BC Rich, PRS چیدمان های ترکیبی بیشتری به طراحی های خود (البته متناسب با سلیقه آرتیست ها) اضافه کردند که در نوع خود بسیار جالب هستند.
در دهه ۷۰ میلادی طراحی پیکاپ ها شکل و شمایل جدیدتری به خودش گرفت. کمپانی های تولید کننده پیکاپ تصمیم گرفتند با قرار دادن یک سلکتور یا ناب دوحالته پیکاپ های هامباکر را به سینگل کویل تبدیل کنند. یعنی نوازنده این امکان را داشت که با تغییر وضعیت یک سلکتور مخصوص splitter در کنار ناب ها، وضعیت فعالیت پیکاپ را از سینگل کویل به هامباکر و برعکس تغییر دهد که در نوع خودش بسیار بی نظیر بود. مجموعه ی این نو آوری ها قدرت و تمرکز نوازنده های گیتار رو به مراتب بالاتر می برد و گیتار الکتریک روز به روز به تکامل بیشتری می رسید.
یکی از مهمترین اتفاقاتی که در طراحی پیکاپ ها شکل گرفت طراحی پیکاپ های active بود که به شدت مورد توجه و علاقه نوازندگان هارد راک و متال قرار گرفت. کمپانی EMG پایه گذار این نوع از پیکاپ ها بود و در دهه ۸۰ دریچه جدیدی را به روی نوازندگان گیتار گشود. پیکاپ active ظاهری شبیه پیکاپ های passive دارد؛ تنها با این تفاوت که به واسطه جریان الکتریسیته که با باتری تامین می شود و به پیکاپ متصل شده، صدا رو تولید و به آمپلی فایر منتقل می کند.
(برق مورد نیاز پیکاپ passive از طریق کابل انقال صدا تامین می شد و نویزی که در پیکاپ passive وجود داشت نیز به همین دلیل بود.)
پیکاپ active خروجی صدای قوی تری دارد و البته صدای تفکیک شده تری نیز تولید می کند. پیکاپ های active بدون باتری کار نمی کنند و در صورت خالی بودن باتری، صدایی تولید نمی کنند. محل قرار گرفتن باتری پیکاپ active در پشت گیتار است که با یک سیم از داخل به پیکاپ متصل شده و پیکاپ را در جریان میدان الکترومغناطیس قرار می دهد.
پیکاپ active نیازمند باتری ۹ ولت کتابی می باشد. بهتر است که از باتری های باکیفیت استفاده کنید که نوسان کمتر و عمر بالاتری دارند.
پیکاپ active در مقایسه با پیکاپ passive، نویز و فیدبک کمتری تولید می کند و به نوعی از پری امپ داخل خود استفاده می کند تا صدا را با پردازش بهتری به آمپلی فایر برساند.
به طور کلی، پیکاپ های active خروجی قوی تری ارائه می دهند و اکثرا برای نوازندگان متال کاربرد دارند.
البته تفاوت های مذکور دلیل بر بهتر یا بدتر بودن پیکاپ ها نیست و فقط به لحاظ کاربردی و تناسب با سبک و سیاق نوازنده ها تفاوتهایی دارند.
نوازنده های بسیاری در جهان مثل:
Alexi Laiho، Kirk Hammett، James Hetfiled، Kerry King، Dave Mustaine و نوازندگان بسیار دیگری از سراسر جهان از این پیکاپ ها استقبال کردند که البته مناسب سبک و استایل نوازندگی آن هاست.
برای هنرجویان مبتدی انتخاب بین پیکاپ active و passive تفاوت چندانی در نتیجه حاصل نمی کند و تنها ممکن است به لحاظ هزینه کمی تغییر ایجاد کند. اما برای نوازندگان حرفه ای تر قطعا لازم است که انتخاب با وسواس و شناخت بیشتری صورت بگیرد.